Folder

Deelname aan de Hebon studie is belangrijk, omdat de resultaten gebruikt kunnen worden voor:

• Meer duidelijkheid over de hoogte van het risico voor een familielid, zodat de één op tijd kan kiezen voor regelmatige controle of preventie en de ander zich niet voor niets ongerust maakt. Niet alleen borst- en eierstokkanker bij vrouwen, maar ook borstkanker bij mannen en andere soorten kanker, die in deze families vaker voorkomen, worden hierbij betrokken.
• Een betere voorlichting over de factoren die het persoonlijke risico op kanker kunnen beïnvloeden. Bepaalt de erfelijke aanleg alles of doen leefgewoonten er ook toe?
• Meer inzicht in de effectiviteit van regelmatige controles (screening) en de lange termijn gezondheidseffecten van preventieve ingrepen.
• Een betere afstemming van de behandeling op de erfelijke aanleg. Als duidelijker is hoe de erfelijke aanleg kanker veroorzaakt, kan de kanker mogelijk ook beter worden
  bestreden.

Alleen de familieleden zelf kunnen helpen dit voor de jonge en toekomstige generaties te bereiken.

Personen uit families waarin meerdere vrouwen borst- en/of eierstokkanker hebben gehad, kunnen meedoen. Wel is het nodig dat tenminste één persoon zich genetisch heeft laten testen. Het maakt niet uit wat de uitslag van de test was. Familieleden die zich hebben laten testen ontvangen een uitnodigingsbrief. Niet-geteste familieleden kunnen via hun geteste familielid meedoen. Dus alle familieleden (vrouwen én mannen) komen in aanmerking, of er nu wel of geen erfelijke oorzaak in de familie of bij het familielid is gevonden, of er nu wel of geen kankerdiagnose is gesteld in het verleden, etc.

Deelname aan dit onderzoek houdt in dat u online (of op papier) een deelnemersverklaring en een vragenlijst invult. Uw deelname is geheel vrijwillig, er zijn geen kosten of vergoedingen aan verbonden. Door mee te doen helpt u mee aan het bereiken van de doelstellingen (zie ‘Waarom is uw deelname belangrijk?’). U kunt ook familieleden bij de studie betrekken (zie ‘Hoe doet u mee?’).

Met het invullen van de deelnemersverklaring geeft u de onderzoekers toestemming om in de toekomst de volgende bronnen van informatie bij de Hebon studie te betrekken:

• Medische dossiers. Gegevens en beeldmateriaal over screening (zoals MRI beelden, mammogrammen), stambomen, langdurig medicijngebruik, preventieve ingrepen en kankerbehandelingen kunnen worden nagevraagd.
• Ziekte-, medicijn- en doodsoorzakenregistraties die landelijk of regionaal worden bijgehouden. Het gaat bijvoorbeeld om de Kankerregistratie (informatie over kanker), PALGA (uitslagen van weefselonderzoek), Prismant (ontslag diagnose ziekenhuis), het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS; doodsoorzaken) en PHARMA/Mondriaan (medicijngebruik). Dit is allemaal van groot belang om de gezondheid op de lange termijn te evalueren.
• Lichaamsmateriaal (bloed, weefsel, wangslijmvlies en/of speeksel). Hiermee kunnen bijvoorbeeld nieuwe genen worden ontdekt die het risico op kanker kunnen beïnvloeden, of methoden worden ontwikkeld waarmee tumoren in een vroeg stadium kunnen worden opgespoord.

Ook vragen wij uw toestemming om de gecodeerde gegevens (zonder naam en adres) op te nemen in een landelijk onderzoeksbestand en om, met deze gegevens en het lichaamsmateriaal, samen te werken met collega’s in het buitenland. Dit leidt tot grotere, meer betekenisvolle studies. Het is mogelijk dat dit ook landen buiten de Europese Unie (EU) betreft, die mogelijk niet dezelfde bescherming van persoonsgegevens bieden als de EU wetgeving. Mede daarom wordt voor het delen van gegevens met andere onderzoekers altijd een schriftelijke overeenkomst gesloten, waarin wordt vastgelegd hoe men met de gegevens om moet gaan.

Om het verhoogde risico op borst- en/of eierstokkanker in te kunnen schatten, is niet alleen de DNA-uitslag en de familiegeschiedenis van belang. Waarschijnlijk spelen ook andere risicofactoren een rol. Dat is de achtergrond van de vragenlijst, die u via internet (of op papier) kunt invullen. De vragen gaan bijvoorbeeld over zwangerschappen, straling, roken, medicijn- en alcoholgebruik, maar ook uw medische- en familiegeschiedenis komen aan bod. De meeste vragen zijn niet zo moeilijk, maar over een aantal vragen zult u mogelijk wat langer moeten nadenken. Het invullen van de vragenlijst neemt ongeveer een uur in beslag.

Door met een persoonlijke inlogcode in te loggen op www.hebon.nl. Daarna kunt u achtereenvolgens de deelnemersverklaring en de vragenlijst invullen. Als u bent uitgenodigd vindt u de inloggegevens (Hebon nummer en wachtwoord) en hoe u deze kunt gebruiken in de uitnodigingsbrief. Als u familieleden uitnodigt kunnen zij online (of op papier) meedoen met behulp van uw Hebon nummer en geboortedatum. Zo is duidelijk dat zij in aanmerking komen voor de studie, zonder dat naamsgegevens gebruikt hoeven te worden bij het inloggen.

Als u naar aanleiding van de uitnodiging besluit om niet mee te doen, kunt u zichzelf afmelden. Dit kan online na het inloggen op www.hebon.nl (of op papier met vermelding van uw Hebon nummer). Wij zullen u dan niet meer voor de Hebon studie benaderen. Uw afmelding heeft uiteraard geen enkele invloed op de kwaliteit van advisering en zorg die u van uw dokter(s) ontving of zult ontvangen.

Als u zich in de toekomst uit de studie zou willen terugtrekken dan kunt u dat te allen tijde, zonder opgaaf van reden, doen via de website (www.hebon.nl). Daarbij is wel nodig: het Hebon nummer, geboortedatum en datum waarop u zich terugtrekt. U kunt daarbij desgewenst aangeven dat uw gegevens dan worden vernietigd. Indien u uw Hebon nummer kwijt bent, kan dit nummer met uw toestemming door de Hebon studiecoördinator worden achterhaald.

Mogelijk heeft u eerder aangegeven nooit aan wetenschappelijk onderzoek te willen meewerken. Wij bieden u in dat geval onze welgemeende excuses aan omdat u nu toch deze informatie ontvangt. Om herhaling te voorkomen verzoeken wij u vriendelijk uzelf ook bij ons af te melden (zie hierboven). Mocht u klachten hebben, dan kunt u die doorgeven aan een onafhankelijke klachtencommissie. Meer informatie hierover kunt u bij ons opvragen (www.hebon.nl/contact).

De privacy is gewaarborgd volgens de Nederlandse wetgeving, privacy reglementen van de ziekenhuizen en de Gedragscodes voor onderzoekers. Het landelijk onderzoeksbestand voldoet aan de hoogste normen voor informatiebeveiliging, (zie www.hebon.nl/privacy). Naam- en adresgegevens blijven gescheiden bewaard van de onderzoeksgegevens. De verbinding tussen beide is een willekeurig nummer, het persoonlijke Hebon nummer. Alle onderzoeksgegevens worden zonder naam- en adresgegevens onder dit Hebon nummer bewaard en door onderzoekers gebruikt. Voor de onderzoekers zijn de onderzoeksgegevens daarom standaard niet herleidbaar tot uw persoon en ook in publicaties bent u niet herkenbaar.

De afdeling Klinische Genetica waar uw familie bekend is, houdt de beschikking over uw naam- en adresgegevens en uw Hebon nummer. Als back-up wordt een centraal versleuteld bestand van deze gegevens bewaard, dat alleen na goedkeuring van de afdeling Klinische Genetica en de Institutional Review Board ontsleuteld mag worden. De gegevens zullen voor aanvullende gegevensverzameling worden gebruikt door personen die hiervoor gemachtigd zijn. Ook kunnen de gegevens gebruikt
worden om u eventueel later nogmaals aan te schrijven, bijvoorbeeld voor het updaten van de gegevens (onder andere leeftijd overgang of een preventieve operatie) of voor een nieuw deelonderzoek. U kunt dan uiteraard opnieuw beslissen of u daaraan mee wilt doen of niet. De gegevens zullen periodiek worden geactualiseerd bij het bevolkingsregister (Basis Registratie Personen; BRP). De onderzoeksgegevens worden alleen gebruikt voor de beschreven wetenschappelijke doeleinden. De Hebon Stuurgroep, bestaande uit vertegenwoordigers uit alle samenwerkende centra, ziet hierop toe. Ook wordt jaarlijks aan de Institutional Review Board en het Hebon Deelnemerspanel gerapporteerd. Indien u belangstelling heeft voor zitting in dit deelnemerspanel kunt u zich bij de studiecoördinator aanmelden.

Als u benieuwd bent naar de onderzoeksresultaten kunt u zich opgeven voor de Hebon Nieuwsbrief bij uw online aanmelding, via de website (www.hebon.nl) of bij de studiecoördinator. Nieuwe persoonlijke gegevens (bijvoorbeeld metingen aan DNA of tumorweefsel) worden niet aan u als deelnemer teruggekoppeld, omdat meestal de betekenis voor de individuele persoon nog onduidelijk is. Alleen als de bevinding van direct groot klinisch belang is voor de gezondheid van u of uw familie en indien er behandel- of preventieve opties voorhanden zijn, kan hierop een uitzondering worden gemaakt. Deze beslissing wordt door een aparte commissie van deskundigen genomen. Er zal dan door de afdeling Klinisch Genetica, waar u of uw familie bekend is, contact worden opgenomen.

U kunt via de website (www.hebon.nl) op de hoogte blijven van de resultaten en van onderzoeken die binnen de Hebon studie gaande zijn. Ook biedt de website informatie en links die voor families met een verhoogd risico op borst- en eierstokkanker interessant kunnen zijn. Verder vindt u er antwoorden op veel voorkomende vragen en kunt u zich aanmelden voor de Hebon Nieuwsbrief. Mocht u verder nog vragen of tips voor ons hebben, aarzelt u dan niet om met de studiecoördinator contact op te nemen. Zie de contactgegevens onder www.hebon.nl/contact.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door de afdelingen Klinische Genetica van alle Nederlandse universitaire ziekenhuizen en het Antoni van Leeuwenhoek. De contactgegevens van de centra zijn hier te vinden.